Het is een van de meest belemmerende dingen die je weerhoudt van het leven dat je graag zou willen. Het kan je lam leggen, bang maken, de verkeerde keuzes laten maken en meer.
Verhalen maken, of te wel aannames hebben. En daar een vervolg aan koppelen omdat ze voor waarheid worden aangenomen. Dus alle acties (of juist geen acties) vinden dan hun basis in het ‘verhaal’.
Verhalen maken doen we, als je er niet bewust op let, allemaal. Over een ander, een situatie, waarom iemand iets doet, over een reden of over dingen die jou aangaan.
Je kan iemand iets zien doen en denken te weten waarom diegene het doet. Waarom iets gebeurt, of waarom niet.
Ik noem ze aannames. Want je weet het niet zeker. Je denkt dat het zo is.
Een van mijn uitspraken die ik regelmatig in mijn gezin uitspreek is:
Niet denken maar zeker weten.
Het kan over alles gaan. Werk, vrienden, school, boodschappen, buren, het maakt niet uit.
Ik heb het dan nog even niet over de verhalen die de ander maakt, nee de verhalen die jij zelf erbij maakt.
Je gedachten hebben een verhaal ‘verzonnen’ over wat een ander voelt, denkt, doet, meemaakt, over een waarom, de reden en hoe het is.
Maar dit alles is slechts JOUW verhaal. Mijn man zegt vaak: het is zus en zo! Dan is mijn vraag weet je dat zeker? Waarom hij antwoordt: dat denk ik.
Maar denken is niet zeker weten.
In de tijd van mijn it-bedrijf kreeg ik ook te maken met wetten en rechten. En 1 ding heb ik met vallen en opstaan geleerd over contracten: wat er niet staat is er niet.
Ook in mijn opleiding MBCT (mindfulness based cognitive therapy) leerde ik weer hoezeer jezelf verhalen maakt om een situatie of feit. En hoezeer je jezelf daarmee beperkingen oplegt die er niet zijn. Een oefening met 2 stoelen en 2 velletjes papier maakte dat heel helder. Mensen kregen het vraagstuk niet opgelost. Ze waren overtuigd dat het onmogelijk was, echter een simpele handeling legde de velletjes precies zoals werd gevraagd door de stoelen iets te verschuiven. “Maar er stond niet bij dat het mocht!’ nee, maar er is ook niet gezegd dat het niet mocht. De cursist ‘dacht’ dat het niet mocht. En handelde daarnaar.
Aannames of verhalen maken zullen in het meest van de gevallen niet een positief verhaal zijn. Verhalen als dat iets niet voor jou is weggelegd, dat je er niet klaar voor bent, dat iemand jou niet goed genoeg of aardig vindt of dat het toch niet lukt, zullen je weerhouden een volgende stap te zetten tot dat je het zeker, maar dan ook helemaal zeker weet dat het slaagt.
Nu is de min kant van de verhalen die je in je hoofd ergens bij maakt niet alleen dat ze je beperken. De verhalen kunnen het makkelijker of juist veel moeilijker en pijnlijker voor je maken. Vooral als je allerlei redenen verzint waarom jij nog steeds je wat niet hebt gevonden en je niet weet hoe. Of wat die ander denkt, of vast vindt dat je lastig bent en te veel vraagt.
Zo zie je een gezet persoon en denk je te weten dat het door het eten komt. Helemaal als je diegene ook een ijsje ziet eten. Of weet je precies dat die moeder faalt in haar opvoeding als een kind de boel brutaal en schreeuwend op stelten zet.
Niets is wat het lijkt. Maar je verhalen kunnen je ook pijn doen, het moeilijk maken, als je ernaar handelt. Als deze moeder een nieuwe collega wordt en je haar al hebt veroordeeld voordat je weet wat er echt gaande is. Is zij werkelijk een slechte moeder? Of dat dit gezet persoon je buurman is en jij een mening hebt over hem of haar. De aannames beïnvloedden je houding, je keuzes, je gedrag, terwijl ze veel al op niets zijn gebaseerd.
Heel veel mensen weerhouden zichzelf te zijn wie ze zijn en te luisteren naar wat ze zelf willen, uit angst voor de afwijzing en indruk die ze mogelijk zouden wekken. Precies die verhalen, die aannames en die oordelen. Jij kan deze oordelen van een ander niet voor zijn. Ongeacht of je leeft zoals je denkt dat de ander van jou wil zien, zullen er oordelen zijn. Omdat dit in het systeem van die ander zit. Het zegt niets over jou, maar over degene die zo denkt.
Laat jij je verleiden om voor anderen een wereld te creëren die zij graag van jou willen zien, heb je daar je handen vol aan. Zo vol, dat er geen tijd meer overblijft voor jouw eigen verlangens, dromen en wensen. Geen tijd meer om te zijn wie je bent, want alles gaat in andermans levens zitten. Het is verloren tijd. Want je kan het nooit goed doen. De wet van dualiteit weet je nog?
Een betere keuze is om dan weer te verbinden met jezelf. En jouw eigen leven weer om je heen te vouwen. Net als dat de ander doet. Maar voor jou zonder de aannames.
Als je iets denkt, vraag jezelf dan af: weet ik dat zeker?
Meestal weet je iets pas zeker als je het controleert. Door het te vragen, uit te zoeken of te informeren. Regelmatig zal je dan tot de conclusie komen dat het verhaal erachter zoveel anders is als dat op het eerste gezicht leek.
Wat je niet zeker weet, zie het als een ervaring, een gebeurtenis zonder aanname of verhaal. Zonder conclusie of oordeel is het gewoon wat het is. Dat. Het waarom, goed of fout is niet duidelijk tot je het hele, echte verhaal kent.
Je zal merken dat als je dit toepast, het leven een stuk makkelijker wordt. Verhalen maken dat situaties meer pijn doen, je weerstand krijgt en het leven gaat wringen. Weerstand kost energie en veroorzaakt zwaarte en pijn. Meestal onnodig.
Komt er een situatie op je pad waarvan je denkt: waarom dan? Kijk dan even omhoog naar je wolk. Moet dit echt? Dan is daar vast een reden voor die je nu niet ziet. Een goede reden. Zet je schouders eronder en ga het aan. Zonder weerstand, drama of oordeel. Gewoon omdat het kennelijk even moet.
Mijn dochter zegt het vaak mooi: ‘it be like that’. Of zoals ik het zeg: ‘het is’.
